Warzywa i owoce, a więc także wyczekiwane zawsze nowalijki, powinny stanowić co najmniej 50% codziennego pożywienia. Dziś znacznie łatwiej sprostać temu zadaniu, bo świeże warzywa – choć na razie głównie szklarniowe lub z importu – dostępne są przez cały rok. Nawet zimą kupujemy piękne, zielone brokuły i jarmuż, kuszą nas gruszki i truskawki, a świeże rzodkiewki, pomidory i ogórki też już nikogo nie dziwią. Cóż, jednym z powodów takiego stanu rzeczy jest ocieplenie klimatu, ale czy to oznacza, że prawdziwe nowalijki z ogródka będziemy zajadać już w lutym?
Ocieplenie klimatu spędza sen z powiek wielu i trzeba przyznać, że ma ono ogromny wpływ na zmiany zachodzące w środowisku naturalnym. Wzrastająca temperatura powietrza i związane z tym topnienie lodowców powodują podnoszenie się temperatury oceanów i mórz, które uwalniają do atmosfery dodatkowe ilości dwutlenku węgla, a przecież człowiek produkuje go i tak zdecydowanie za dużo. To wszystko niesie za sobą ogromne konsekwencje dla środowiska. Z jednej strony niebezpiecznie podnosi się poziom wód na świecie, a z drugiej strony coraz więcej regionów zagrożonych jest stepowieniem i pustynnieniem. Tak gwałtowne zmiany klimatu niosą ze sobą coraz częstsze kataklizmy naturalne i anomalia pogodowe, którym nie da się zapobiec. Na taki klimatyczny „rollercoaster” najbardziej narażone jest rolnictwo i to w tej dziedzinie jego konsekwencje są szczególnie dotkliwe.
Ocieplenie klimatu a produkcja rolnicza
Anomalia i zmiany klimatyczne mocno zaburzają warunki, w jakich realizowana jest produkcja rolna. Wystarczy przyjrzeć się coraz wyższym cenom żywności, które możemy obserwować od jakiegoś czasu. W Polsce spowodowane jest to głównie suszą, która na naszych terenach utrzymuje się już właściwie od kilku lat. Stan wód nie jest też odbudowywany nawet zimą, bo w zasadzie na nizinach nie widuje się już pokrywy śnieżnej. Niestety nasz kraj jest najbardziej w całej Europie zagrożony tak zwanym stepowieniem, a więc i produkcja rolna może znacznie się zmniejszyć lub będzie trzeba zupełnie zmienić profil zasiewów.
Wzrost średniorocznej temperatury, jaki obserwujemy w Polsce, sprzyja także rozwojowi populacji różnych szkodników, ale także będą migrować do nas szkodniki z innych stref klimatycznych. I choć niektórzy stwierdzą, że na naszym obszarze skutki ocieplenia nie będą tak dramatyczne, bo przecież inne regiony już tracą jakąkolwiek możliwość produkcji rolnej z uwagi na pustynnienie obszarów i ekstremalnie wysokie temperatury powietrza, to jednak trzeba przygotować się na gruntowne zmiany.
Czy w Polsce pojawią się nowalijki w lutym, a sady jabłkowe zamienią się w gaje oliwne?
Zmiany klimatyczne w Polsce wpłynęły już na wydłużenie okresu wegetacyjnego, a to dzięki bardzo ciepłym jesieniom. Pozwala to na uprawę poplonów i jesiennych odmian owoców i warzyw. Rolnicy mają także znacznie więcej czasu na niezbędne prace polowe i jesienne zbiory, które trzeba wykonać przed nadejściem zimy. Tytułowe nowalijki z gruntu pojawiać się będą na razie w tym samym czasie co dawniej, bo wczesną wiosną nadal jest bardzo chłodno, a więc na młode warzywa musimy nadal czekać do maja. Z kolei utrzymująca się susza drastycznie obniża wielkość produkcji rolnej, co sprawia, że wielu rolników traci źródło swojego utrzymania i jeśli nic się nie zmieni, wkrótce będzie trzeba importować nawet zwykłą mąkę. Trzeba też przygotować się na to, że wraz z ociepleniem klimatu będą musiały zmienić się uprawy. Na polach będziemy oglądać coraz więcej słoneczników i soi, ale nie należy spodziewać się, że w krótkim czasie zaczniemy uprawiać oliwki czy pomarańcze.
